Նախագծի մասնակիցներ՝ Արևելյան դպրոցի
- Երկարացված օրվա տարատարիք սովորողներ:
Նպատակը և խնդիրները՝
- Դիտողականության, շրջապատում օրինաչափություններ կատելու դիտարկելու, վերլուծելու կարողության զարգացում
- Բնագիտական փորձի հիման վրա բնագիտության մասին տեղեկությունների հաղորդում
- Պարզագույն փորձերի կազմակերպում և իրականացում
- Երևույթներին հետևելու, հետևություններ անելու հմտությունների ձևավորում
- Հետազոտության, փորձի միջոցով իրեն անհրաժեշտ տեղակատվության ձեռք բերում
- Բնագիտական փորձեր կատարել երկարացված օրվա տարատարիք սովորողների հետ
- Զարգացնել սովորողների դիտողականությունը, երևույթները հետազոտելու, հետևություններ և եզրակացություններ անելու կարողությունը
- Շրջապատող միջավայրում նմանատիպ երևույթների և օրինաչությունների բացահայտումը
- Անվտանգության կանոնների պահպանումը
- Փորձերի միջոցով զարգացնել սովորողների տրամաբանական մտածողությունը, ստեղծագործական միտքը և երևակայությունը:
Բնագիտական փորձերի նկարագրությունը՝
- Աղը, պղպեղը և փուչիկը. Այս փորձի համար անհրաժեշտ է փուչիկ, աղ, պղպեղ: Թղթի վրա լցնում ենք աղ և պղպեղ: Ապա աղը և պղպեղը խառնում ենք իրար: Այնուհետև վերցնում ենք փուչիկ և փչում ենք, որից հետո փուչիկը քսում ենք բրդյա շորի: Իսկ վերջում փուչիկը մոտեցնում ենք խառնուրդին: Ի՞նչ կտեսնենք: Պղպեղը կպնում է փուչիկին, իսկ աղը մնում է իր տեղում:
- Հրաբուխ. Այս փորձի համար անհրաժեշտ է պլաստիլին, սոդա, քացախ, ներկանյութ, կարելի է օգտագործել նաև բազուկի հյութ կամ աման լվացող հեղուկ: Պլաստիլինը շրջանաձև ծեփենք, տափակեցնենք և ամրացնենք ստվարաթղթին: Անհրաժեշտ է պատրաստել պլաստիլինե փոս: Այնուհետև վերցնում ենք 1 ճաշի գդալ աման լվացող հեղուկ, մի քիչ ներկանյութ, 1 ճաշի գդալ սոդա և խառնում ենք իրար :Ապա խառնուրդը լցնում ենք պլաստիլինե փոսի մեջ և ավելացնում ենք քացախ/ բաժակի ¼ մասը / կամ 50 գրամ/, որից հետո սկսվում է ուժեղ ռեակցիա, ամեն ինչ սկսում է եռալ, փոսիկից դուրս է թափվում գունավոր փրփուր: Ստացվում է իսկական հրաբուխ:
- Կախարդական յոդի ազդեցությունը. Փորձի համար անհրաժեշտ է կարտոֆիլ, խնձոր և յոդ: Վերցնում են 1 հատ կարտոֆիլ և 1հատ խնձոր: Կարտոֆիլը և խնձորը բաժանում ենք 2 մասի: Կարտոֆիլի վրա կաթեցնում ենք մի քանի կաթիլ յոդ, որից հետո կարտոֆիլի վրա առաջանում է մուգ կապույտ հետք: Կարտոֆիլի մեջ եղած օսլայի շնորհիվ տեսանում ենք վառ կապույտ հետք: Ապա յոդ ենք կաթեցնում կտրած խնձորի վրա, որից առաջանում է բաց գույնի հետք :
- Փոքրիկ շատրվան .Անհրաժեշտ նյութեր. Թափանցիկ շիշ, խցան հյութի ձողիկ, ջուր: Փորձի նկարագրությունը՝ վերցրում ենք շիշ, մեջը կիսով չափ ջուր լցնում, հետո խցանի վրա անցք ենք բացում և հյութի ձողիկը մտցնում խցանի մեջ: Այնուհետև շիշը փակում ենք խցանով: Անհրաժեշտ է, որ ձողիկի մի մասը գտնվի խցանից դուրս, իսկ մյուս մասը հասնի շշի հատակին: Ապա ձողիկի դրսի ծայրից փչում ենք որքան ուժ ունենք: Փչած օդը ձողիկի միջով մտնում է շշի մեջ: Օդը պղպղջակների տեսքով կսկսի բարձրանալ ջրից: Փչելը դադարեցնելուց հետո կտեսնենս, թե ինչպես է ջուրը դուրս ցայտում ձողիկից. կարծես փոքր շատրվան լինի:
- Կախված ձուն.Անհրաժեշտ է մեծ ապակե բանկա, ձու, ջուր, թեյի գդալ և աղ: Նախ և առաջ բանկայի կեսը լցնում ենք ջրով, ապա հում ձուն իջեցնում ենք բանկայի մեջ: Նկատում ենք, որ ձուն անմիջապես սուզվում է: Այնուհետև հանում ենք ձուն, որից հետո ջրին ավելացնում ենք 2 թեյի գդալ աղ և լավ խառնում ենք: Նույն ձուն դնում ենք աղով լի բանկայի մեջ և հետևում ենք: Քանի որ ջրի մեջ բավականին աղ կա, ձուն կախվում է ջրից:
- Ձողիկներով բնագիտական փորձ.Փորձի համար անհրաժեշտ է հյութի ձողիկ, երկու բաժակ: Նախ և առաջ երկու բաժակ դնում ենք իրար կողք, մեկի մեջ ջուր, մյուսը՝ դատարկ: Ապա ձողիկը մտցնում ենք ջրով լցված բաժակի մեջ, որից հետո ցուցամատով սեղմում ենք ձողիկի վերևի մասը, մատը սեղմած ձողիկը տեղափոխում ենք հարևան դատարկ բաժակ: Այնուհետև ցուցամատը վերցնում ենք ձողիկի վրայից: Ձողիկի մեջ եղած ջուրը թափվում է դատարկ բաժակի մեջ: Արդյունքում ջուրը ամբողջությամբ կտեղափոխվի դատարկ բաժակ:
- ՕղակներըՎերցնում ենք փոքր բանկա և մարգանցովկան լուծում ենք այդ բանկայի մեջ : Լուծույթը պետք է դառնա մուգ-մանուշակագույն :Վերցնում ենք մեկ այլ ապակե բանկա և ջուր լցնում :Այնուհետև վերցնում ենք կաթուցիչ: Դրանով պատրաստված լուծույթի մի քանի կաթիլ կաթեցնում են մաքուր ջրով լի բանկայի մեջ/ պահում ենք 1-2 սմ ջրից վեր / Կաթուցիչի ծայրը չպետք է տատանվի: Կաթիլը ընկնելով ջրով լի բնակայի մեջ ,վերածվում է օղակի ,որը ընկնում է բանկայի հատակը ,աստիճանաբար չափի մեջ մեծանալով։
- ԿարողէսառըջուրըեռալԹաշկինակը թրջենք, հետո քամենք: Բաժակի մեջ ջուր լցնենք: Բաժակի երեսը թաշկինակով ծածկենք, փակենք բարակ ռեզինով/դեղատանը այդպիսի ռեզիններ վաճառում են>>: Թաշկինակի կենտրոնը մատով հրենք այնպես, որ այն 2-3 սմ. ընկղմվի ջրի մեջ:Բաժակը շրջենք : Մի ձեռքով այն բռնենք, մյուս ձեռքով խփենք բաժակի հատակին : Ջուրը կսկսի <<եռալ>>:
- Լիմոնը փուչիկ է փչում-Փորձի համար անհրաժեշտ է 1 թեյի գդալ կերակրի սոդա, լիմոնի հյութ, 3 ճաշի գդալ քացախ, փուչիկ, կպչուն ժապավեն, բաժակ, շիշ, ձագար: 1. Շշի մեջ ջուր ենք լցնում և 1 թեյի գդալ կերակրի սոդա լուծում մեջը: 2. Առանձին ամանի մեջ լուծում ենք լիմոնի հյութը և 3 ճաշի գդալ քացախը: Հետո ձագրի օգնությամբ լցնումշշի մեջ:3. Փուչիկով արագ փակում ենք շշի բերանը և ամրացնում կպչուն ժապավենով:
Արդյունքը՝
- Ֆոտոպատումների, պատումների, տեսաֆիլմերի ստեղծում,